در جریان اقدامات مربوط به تصویب URDG، برخی نمایندگان کشورهای اسکاندیناوی و ژاپن با تأکید بر امکان سوءاستفاده از ضمانتنامه عندالمطالبه که وصول وجه آن موکول به اثبات قصور اصیل نیست، بر سازوکاری برای صدور ضمانتنامه‌ای که وجه آن منوط به احراز تخلف بود، تأکید می‌کردند. موضوعی که توسط شرکت‌های بیمه و صنعت ساخت نیز دنبال می‌شد.
در همین راستا کمیسیون بیمه اتاق بازرگانی بین‌المللی با همکاری نمایندگان صنعت ساخت، مقرراتی را تحت عنوان مقررات متحدالشکل تعهدات قراردادی تدوین کردند که سال 1993 نهایی گردید و از اول سال 1994 اجرا شد و در نشریه شماره 524 اتاق بازرگانی بین‌المللی به چاپ رسید. فهم مقررات URCB دشوار است. این مقررات در ساختار و ادبیات از ضمانتنامه‌های سنتی حسن انجام کار که در کامن لا وجود داشته، تبعیت کرده است.
این ضمانتنامه‌ها که در مقررات به عنوان تعهدنامه خوانده می‌شوند، بیشتر در شرکت‌های بیمه کاربرد داشته و همانند مقررات URCG بر احراز تخلف برای پرداخت مبلغ تعهدنامه تأکید کرده، علاوه بر آنکه ضامن را مجاز دانسته که یا مبلغ مندرج در تعهدنامه را بپردازد یا اینکه بنا بر انتخاب خود، تعهد موضوع تضمین را اجرا کند.
ماده 1: محدوده و اعمال مقررات
- این مقررات که به عنوان «قواعد متحدالشکل تعهدات قراردادی» نامیده می‌شوند، بر هر تعهدی که اعمال این مقررات در آن شرط شده یا بهرشکل دیگری این مقررات در آن تعهد داخل (ودرج شده) باشد، اعمال می‌شود و به این منظور کافی است که با اشاره به این مقررات و شماره انتشارات (نشریه 524)، این قواعد در تعهد درج شده باشد.
- اگر در تفسیر یا اجرای تعهدات هریک از طرفین، تعارضی بین این قواعد و متن تعهد وجود داشته و یا مقررات آمره قانون حاکم در بردارنده ضوابطی در این خصوص باشد (و این مقررات معارض با قواعد حاضر باشد) مفاد و شرایط (مندرج دوم) تعهد یا برحسب مورد، مقررات آمره قانون قابل اعمال، حاکم خواهد بود.
ماده 2: تعاریف
در این مقررات، اصطلاحات و عبارات معانی زیر را داشته و مطابق آن تفسیر می‌شوند:
- تعهد پیش‌پرداخت (Advanced payment): تعهدی است که برای ذی‌نفع صادر می‌شود (به وی داده می‌شود) و به موجب آن، ضامن، بازپرداخت هرمبلغ یا مبالغی که به وسیله ذی‌نفع تحت شروط و ضوابط قرارداد به اصیل پیش پرداخت شده است را تضمین می‌کند، هنگامی که این مبالغ پیش پرداخت قبل از اجرای کار یا انجام خدمات یا تهیه و تدارک کالاها طبق قرارداد، پرداخت شده باشد.
- ذی‌نفع (Beneficiary): هر طرفی که بنفع او یک تعهد صادر یا ارائه می‌شود.
- تعهدنامه (Bond): تعهدنامه عبارت است از هر تعهد، ضمانتنامه یا هر سند دیگری که بصورت کتبی صادر شده یا به وسیله ضامن به نفع ذی‌نفع ارائه شده و بر طبق آن ضامن تعهد می‌کند که در هنگام قصور و تخلف اصیل، یکی از اقدامات زیر را انجام دهد:
- مبلغ سند را بپردازد یا هرگونه ادعا و مطالبه‌ای را اجابت کرده یا خسارات، غرامات یا دیگر خسارات مالی را تا سقف مبلغ تعهدنامه پرداخت کند.
- بنا به انتخاب و تصمیم ضامن؛ یا مطالبه وجه ضمانتنامه را تا سقف مبلغ تعهد اجابت کند یا قرارداد یا هرگونه تعهد قراردادی مربوط به آن را اجرا کند.
- در هر موردی مسؤولیت ضامن نسبت به تعهد اصیل تحت قرارداد (اصلی) یا طبق تعهدات قراردادی، فرعی و تبعی است و چنین اظهاری، بدون هیچ محدودیتی شامل تعهد‌نامه‌های پیش پرداخت، تعهدنامه تعمیر و نگهداری، تعهدنامه حسن انجام کار و تعهدنامه حفظ و نگهداری و تعهدنامه شرکت در مناقصه و مزایده می‌شود.
- مبلغ تعهد (Bond amount): عبارت است از مبلغی که در تعهد به عنوان حداکثر تعهد ضامن درج شده است و این مبلغ می‌تواند در طول زمان یا متعاقب پرداخت هر مبلغی در اجابت تقاضای مطالبه وجه یا اجابت بخشی از مطالبه تحت تعهد، اصلاح شده، کاهش یافته یا تغییرکند. این مبلغ کمتر، با کاستن میزان پرداخت شده از مبلغی که در تعهد درج شده است، محاسبه خواهد شد.
- قرارداد (Contract): هر توافق مکتوب بین اصیل و ذی‌نفع برای انجام کارها، ارائه خدمات یا تهیه و تدارک هرگونه کالا.
- تعهد قراردادی (Contractual obligation): هر تعهد، تکلیف یا الزامی که به وسیله یک شرط، مقرره، پاراگراف، بخش، قسمت یا هرگونه شرطی که در قرارداد یا مناقصه (مزایده) درج شده، مقرر گردیده یا بخشی از آن را تشکیل می‌دهد.
- قصور (Default): هرگونه نقض، قصور یا تخلف در اجرای تعهد قراردادی که منتهی به طرح ادعا (دعوایی) برای اجرای آن تعهد، مطالبه غرامت، خسارات یا سایر جبران خسارتهای مالی از طرف ذی‌نفع شده و این ادعا مطابق بند خ ماده 7 این مقررات ایجاد شده باشد.
- تاریخ انقضاء (Expiry date): عبارت است از:
- تاریخی که در سند تعهد تعیین شده یا تاریخ رویدادی که در سند تصریح شده و با وقوع آن، تعهد ضامن، منقضی (بی‌اعتبار) می‌شود.
- اگر چنین تاریخی درج نشده باشد، تاریخی که طبق ماده 4 این مقررات تعیین می‌شود.
- ضامن (Guarantor): هر شخصی که یک تعهدی را به نفع اصیل صادر یا امضاء می‌کند.
- تعهد تعمیر و نگهداری (Maintenance bond): تعهدی است که برای تضمین تعهدات قراردادی مربوط به تعمیر و نگهداری کارها یا کالاها، متعاقب تکمیل فیزیکی یا تهیه و تدارک آنها بر طبق قرارداد، صادر می‌شود.
- تعهد حسن انجام کار (Performance bond): تعهدی است که برای تضمین اجرای هر قرارداد یا تعهد قراردادی صادر می‌شود.
- شخص (Person): هر شرکت، مشارکت، مؤسسه، نهاد، انجمن یا فرد (شخص حقیقی) یا هر شخص حقوقی از هر نوعی که باشد.
- اصیل (Principal): هر شخصی که:
- یک مناقصه یا مزایده را می‌پذیرد (برنده می‌شود) برای اینکه قراردادی را با ذی‌نفع منعقد کند یا اینکه قراردادی را با ذی‌نفع منعقد می‌کند.
- مسؤولیت اصلی همه تعهدات قراردادی را به عهده دارد.
- تعهد شرکت در مناقصه یا مزایده (Tender bond): یک تعهدنامه در رابطه با یک مناقصه یا مزایده، به این منظور که پرداخت هرگونه زیان و خساراتی که به ذی‌نفع وارد یا تحمیل شده را تضمین کند. این خسارات در نتیجه قصور اصیل از انعقاد قرارداد یا ارائه تعهدنامه حسن انجام کار یا دیگر تعهدنامه (موردنیاز) متعاقب چنین مناقصه یا مزایده‌ای به ذی‌نفع وارد می‌شود.
- نوشته یا نوشتن (Writing and Written): این عبارت شامل هرگونه مبادله الکترونیکی داده ها یا انتقالات مخابراتی تصدیق شده یا هرگونه پیامی که چنین اثری را داشته باشد، می‌شود.
ماده 3: شکل تعهدنامه و مسؤولیت ضامن و ذی‌نفع
- تعهدنامه باید مشتمل بر موارد زیر باشد:
- اصیل
- ذی‌نفع
- ضامن
- قرارداد
- در جایی که تعهدنامه همه تعهدات قراردادی را پوشش نمی‌دهد، ذکر دقیق آن قسمت از تعهدات قراردادی که تحت شمول تعهدنامه است.
- مبلغ تعهدنامه
- ضوابط مربوط به کاهش مبلغ تعهدنامه
- تاریخی که تعهدنامه در آن زمان اجرایی و مؤثر می‌شود (در این مقررات تاریخ اجرایی شدن نامیده می‌شود)
- ذکر اینکه آیا ضامن بنا به انتخاب و تصمیم خودش، مجاز خواهد بود که قرارداد یا هر تعهد قراردادی را اجرا کرده یا انجام دهد یا خیر؟
- تاریخ انقضاء
- نام ها، آدرس ها، تلکس یا شماره تلفکس و شماره تماس‌های ذی‌نفع، ضامن و اصیل
- آیا مفاد پاراگراف 1 از بند خ از ماده 7 اعمال می‌شود یا خیر؟ و نام شخص ثالثی که به منظور اجرای ماده 7 و تحت مقررات ماده مرقوم باید انتخاب و معرفی شود.
- چگونه اختلافات یا دعاوی بین اصیل، ذی‌نفع و ضامن در رابطه با تعهدنامه حل و فصل می‌شود.
- تعهد ضامن در مقابل ذی‌نفع تحت تعهدنامه، نسبت به تعهدات اصیل در مقابل ذی‌نفع، فرعی و تبعی محسوب گردیده و ضامن بواسطه قصور و تخلف اصیل متعهد می‌گردد. چنین فرض می‌شود که قرارداد جزء لاینفک و بخشی از تعهدنامه می‌باشد. تعهد ضامن فراتر از مبلغ تعهدنامه نخواهد بود.
- همه دفاعیات، ادعای مطالبه خسارات، ادعای معارض، ادعای متقابل یا دیگر حقوق و همچنین ادعای استحقاق جبران خسارتی که اصیل می‌تواند تحت قرارداد در مقابل ذی‌نفع مطرح کند یا (هر دعوایی که) به هر شکل دیگری برای اصیل در ارتباط با موضوع قرارداد در دسترس و قابل استفاده است، برای ضامن هم در ارتباط با هرگونه قصور قابل استناد خواهد بود و این حق ضامن علاوه بر دفاعیاتی است که وی می‌تواند براساس مفاد تعهدنامه مطرح کند. حقوق یاد شده به این حق دفاع لطمه‌ای وارد نکرده و آن را محدود نمی‌کند.
ماده 4: بری‌الذمه و آزاد شدن ضامن از تعهد
- با رعایت مقررات معارضی که در تعهدنامه آورده شده و همچنین مقررات پاراگراف ب این ماده، تاریخ انقضاء 6 ماه از آخرین تاریخ برای اجرای قرارداد یا تعهدات قراردادی مربوط به آن ـ بسته به مورد ـ خواهد بود.
- با رعایت مقررات معارضی که در تعهدنامه آورده می‌شود، تاریخ انقضا برای یک تعهد پیش پرداخت، یک تعهد تعمیر و نگهداشت، یک تعهدنامه حفظ و نگهداری و یک تعهدنامه شرکت در مناقصه و مزایده به ترتیب زیر خواهد بود:
- در مورد یک تعهدنامه پیش پرداخت، تاریخی که در آن اصیل کارها را انجام داده، کالاها یا خدمات را تهیه کرده و ارائه داده یا به هر شکل دیگر تعهدات قراردادی را انجام داده که از منظر قراردادی، ارزش تعیین شده و یا تأیید شده آنها، برابر یا مازاد بر مبلغ تعهدنامه است.
- در مورد تعهدنامه تعمیر و نگهداشت، 6 ماه پس از تاریخی که در قرارداد شرط شده یا اگر چنین تاریخی برای انقضای تعهد اصیل دایر به تعمیر و نگهداشت تعیین نشده باشد، آخرین روز مدت ضمانت یا اخرین مدت زمان مسؤولیت نواقص طبق قرارداد، تاریخ انقضای تعهدنامه خواهد بود.
- در مورد تعهدنامه وجه الضمان، 6 ماه پس از تاریخی که در قرارداد برای پرداخت، بازپرداخت یا آزاد سازی هرگونه وجوه نگهداری شده، مشخص شده است.
- در مورد تعهدنامه شرکت در مناقصه یا مزایده، 6 ماه پس از آخرین تاریخی که در اسناد مناقصه یا شرایطی که برای شرکت در مناقصه یا مزایده تعیین شده، درج گردیده است.
- موقعی که تاریخ انقضاء مصادف با روز غیر کاری باشد، تاریخ انقضاء عبارت از اولین روز کاری بعدی خواهد بود. از نظر این مقررات، «روزکاری» عبارت از هر روزی است که در آن ادارات ضامن بصورت عادی و معمولی برای کسب و کار باز هستند.
- بدون اینکه به شرایط، توافقات و ضوابط مندرج در تعهدنامه یا هر توافق دیگر یا قانون قابل اعمال که برائت ذمه یا آزاد سازی تعهدنامه را بتاریخی زودتر مقرر دارد، لطمه‌ای وارد شود، با انقضای مدت تعهدنامه، مسؤولیت ضامن مطلقاً منقضی و منتفی می‌شود و ضامن بری الذمه می‌گردد، خواه سند تعهدنامه به ضامن مسترد شده باشد یا نه، البته با حفظ (و رعایت اعتبار) هرگونه مطالبه‌ای که طبق ماده 7 انجام و ابلاغ شده باشد.
- با وجود مقررات بند ت این ماده، تعهدنامه در هر زمانی می‌تواند کنسل و بی اعتبار شود، با استرداد سند تعهدنامه به ضامن یا با اینکه یک سند مکتوب دایر به آزادسازی ضمانتنامه که به طور صحیح به وسیله نماینده مجاز ذی‌نفع امضاء شده است، به ضامن ابلاغ، تحویل و انتقال داده شده باشد. صرفنظر از اینکه این ابلاغیه همراه با (استرداد) سند تعهدنامه یا هرگونه اصلاحیه مربوط به آن باشد یا نه؟
- ضامن فوراً اصیل را از هرگونه پرداختی که تحت یا متعاقب تعهدنامه انجام می‌شود، مطلع می‌کند و همچنین از هرگونه فسخ، آزادسازی و یا برائت ذمه نسبت به آن یا هرنوع کاهش مبلغ تعهدنامه، جایی که قبلاً این اطلاع رسانی انجام نشده است، اصیل را آگاه می‌کند.
ماده 5: استرداد تعهدنامه
به محض آزادسازی تعهدنامه یا بری الذمه شدن ضامن طبق این مقررات، تعهدنامه باید به ضامن مسترد شود و نگهداری یا تصرف تعهدنامه متعاقب چنین برائت ذمه یا آزادسازی، به خودی خود، حق یا امتیازی را نسبت به آن به ذی‌نفع اعطاء نمی‌کند.
ماده 6: اصلاحات و تغییرات قرارداد و تعهدنامه و تمدید مدت
- اگرچه تعهدنامه محدود به مبلغ و تاریخ انقضای خودش است، ولی تحت تأثیر قراردادی که در طول زمان به وسیله ذی‌نفع و اصیل اصلاح می‌شود نیز خواهد بود.
- یک ضمانتنامه شرکت در مناقصه و مزایده تنها در ارتباط با کارها و شروط قراردادی که در اسناد مناقصه توصیف و بیان شده و در مدت لازم‌الاجرا بودن آن معتبر خواهد بود و نسبت به مدت زمانی فراتر از تاریخ انقضاء یا در هر موردی که بعد از تاریخ مؤثر شدن (لازم‌الاجرا شدن) یک تغییر اساسی یا عمده یا اصلاحاتی در مناقصه یا مزایده اصلی انجام شود، اعمال نمی‌گردد مگر اینکه ضامن به همان روشی که در پاراگراف پ ماده 6 بیان شده، تأیید کند که تعهدنامه شرکت در مناقصه یا مزایده، اصلاحات و تغییرات را هم در بر می‌گیرد یا تاریخ انقضاء تمدید شده است.
- هر اصلاحیه‌ای نسبت به تعهدنامه – از جمله و بدون اینکه محدود این موارد باشد؛ افزایش مبلغ تعهدنامه یا تغییر تاریخ انقضاء، باید به صورت کتبی بوده و به طور صحیح به امضاء و تأیید نماینده مجاز ذی‌نفع، اصیل و ضامن برسد.
ماده 7: درخواست و روش مطالبه
- هر مطالبه‌ای نسبت به تعهدنامه بصورت کتبی و در روز انقضای مدت یا قبل از آن به ضامن تحویل داده خواهد شد. در مورد روز انقضای مدت تعهدنامه، این مطالبه نباید بعد از پایان روز کاری در مرکز اصلی کسب و کار ضامن که در تعهدنامه ذکر شده است، ارائه شود.
- مطالبه‌ای که با وسایل مخابراتی (از راه دور) مطمئن ومورد تأیید، انتقال الکترونیکی داده ها، تلکس یا دیگر ابزار تلفکس، فاکسی مایل یا انتقالات الکترونیکی انجام شود، با ورود پیام در فرایند انتقال، چنین فرض می‌شود که پیام دریافت شده است.
- مطالبه‌ای که به محل اصلی کسب و کار ضامن که در تعهدنامه مشخص شده، تحویل شود، به شرط احراز (و اثبات) تحویل، چنین فرض می‌شود که در تاریخ تحویل، انجام شده است.
- مطالبه‌ای که با پست انجام شده یا ارسال می‌شود، به شرط وجود ادله کافی برای اثبات تحویل آن به وسیله ذی‌نفع، چنین فرض می‌شود که با دریافت واقعی آن به وسیله ضامن، انجام شده است.
- هنگامی که ذی‌نفع اخطار مطالبه را با تلفکس یا دیگر وسایل مخابراتی از راه دور یا انتقال الکترونیکی داده ها ارسال می‌کند، باید یک کپی از چنین مطالبه‌ای را با پست ارسال کند.
- هر مطالبه‌ای باید جزئیاتی مختصری از قراردادی که آن را تضمین کرده بیان کند همچنین باید بیان کند که نقض قرارداد رخ داده و کیفیت و شرایط چنین نقض یا قصوری را نیز بیان کرده و در نهایت درخواست مطالبه وجه، انجام تعهد یا اجرای قرارداد را نیز مطرح کند.
- با وصول درخواست مطالبه وجه از ذی‌نفع، ضامن چنین مطالبه‌ای را با اخطار کتبی به اصیل اطلاع خواهد داد. این اطلاع رسانی باید در اولین فرصتی که بنحو معقولی عملی باشد، انجام پذیرفته و در هر حال قبل از انجام اقدامات زیر باشد:
- انجام هرگونه پرداخت در اجابت کلی یا جزئی مطالبه وجه
- اجرای تمام یا بخشی از قرارداد مطابق تعهدات قراردادی
- ذی‌نفع با تقاضای کتبی که به طور معقولی توسط ضامن ارائه می‌شد، اطلاعات اضافی دیگری تهیه و ارائه خواهد داد تا او (ضامن) را قادر سازد تا مطالبه را بررسی کند و همچنین کپی از ابلاغیه ها یا هرگونه سند مربوط به قرارداد یا اجرای هرگونه تعهدات قراردادی را نیز تهیه و ارائه می‌کند تا به ضامن، مستخدمین، نمایندگان و عاملین وی اجازه دهد (آنها را قادر سازد) که در مورد کارها، کالاها و خدماتی که توسط اصیل انجام شده یا تهیه و ارائه شده است، تحقیق و بررسی کند.
- یک مطالبه وجه نباید اجابت شود مگر اینکه:
- قصور و تخلف رخ داده باشد،
- مطالبه باید مطابق مقررات پاراگراف‌های الف تا ج ماده 7، در هنگام یا قبل از انقضای مدت، ارائه شده باشد.
- علی‌رغم هرگونه اختلاف یا دعوی بین اصیل و ذی‌نفع در ارتباط با اجرای قرارداد یا هرگونه تعهد قراردادی، برای اجرای این مقررات در شرایط زیر چنین فرض می‌شود که قصور واقع شده است:
- با صدور یک گواهی دال بر قصور اصیل به وسیله شخص ثالث (شخصی که بدون اینکه منحصر و محدود به آن باشد، می‌تواند یک مهندس یا آرشیتکت مستقل یا یک کارشناس منصوب داور در پیش داوری طبق مقررات اتاق بازرگانی بین‌المللی باشد) اگر در تعهدنامه چنین مقرر شده باشد و با ابلاغ چنین گواهی یا ارائه کپی تأیید شده آن به ضامن یا
- اگر در تعهدنامه صدور گواهی و تأییدیه توسط ثالث مقرر نشده باشد، با صدور گواهی قصور و تخلف توسط ضامن یا
- با قضاوت و رسیدگی نهایی و صدور دستور یا حکم توسط دادگاه یا مرجع داوری صالح.
- صدور یک گواهی قصور و تخلف تحت پاراگراف 1 و یا 2، حقوق طرفین برای جستجو یا دنبال کردن مسیری برای پایان دادن هرگونه اختلاف یا دعوایی که از قرارداد یا تعهد ناشی می‌شود و همچنین حق رجوع به داوری یا دادگاه صالح برای بررسی هرگونه گواهی تخلف یا پرداختی که متعاقب آن انجام شده را محدود نمی‌کند.
- یک کپی از هرگونه گواهی قصور و تخلفی که تحت بندهای یک و دو یا پاراگراف د صادر می‌شود، بلافاصله به وسیله ضامن برای به اصیل و ذی‌نفع ارسال خواهد شد.
- ضامن هر مطالبه‌ای را سریعاً بررسی کرده و اگر مطالبه را رد کرد، به فوریت مراتب را به وسیله وسایل مخابراتی مطمئن یا تلفکس یا ارتباطات فاکسی مایل، تلکس یا از طریق انتقال الکترونیکی داده ها به ذی‌نفع اطلاع داده و تأییدیه آن را نیز به وسیله پست ارسال می‌کند که در آن زمینه ها و دلایل رد مطالبه، منجمله هرگونه دفاع یا دیگر مسائلی که از پاراگراف الف ماده 3 قابل طرح بوده و ناشی شده است را بیان می‌کند.
ماده 8: صلاحیت و حل و فصل اختلافات
- قانون قابل اعمال، قانون کشوری خواهد بود که توسط طرفین انتخاب شده تا بر اجرای تعهدنامه حاکم باشد. در فقدان اراده صریحی برای انتخاب قانون، قانون حاکم، قانونی است که بر قرارداد (اصلی) حاکم است و هر اختلاف یا دعوایی که تحت این مقررات نسبت به تعهدنامه ایجاد می‌شود، طبق قانون حاکم (بر قرارداد) حل و فصل می‌شود.
- هر اختلاف یا دعوایی که بین ذی‌نفع، اصیل و ضامن یا هریک از آنها در ارتباط با تعهدنامه که تحت شمول این مقررات صادر شده، ایجاد شود، طبق مقررات سازش و داوری اتاق بازرگانی بین‌المللی و به وسیله یک یا چند داوری که طبق این مقررات منصوب می‌شوند، حل و فصل می‌شود مگر آنکه طرفین به گونه دیگری توافق کرده باشند.
- اگر تعهدنامه اجرای ضوابط داوری وفق مقررات این ماده را منع و مستثنی کرده باشد، هر اختلاف بین طرفین تعهدنامه، به وسیله دادگاهها کشوری که در تعهدنامه مشخص شده، حل و فصل می‌شود و اگر چنین انتخابی وجود نداشته باشد، دادگاه صالح محل اصلی کسب و کار ضامن یا بنا به انتخاب ذی‌نفع، دادگاه صالح کشوری که شعبه ضامن در آنجا واقع است و ضمانتنامه را صادر کرده است، به دعوی رسیدگی خواهد کرد.